การจัดสวนถือว่าเป็นศิลปะอย่างหนึ่ง การใช้ฝีมือดูแลต้นไม้ และพืชพรรณต่าง ๆ การวางองค์ประกอบออกมาให้ดูดีและลงตัว การแต่งสวนก็มีหลายรูปแบบ เช่น สวนสไตล์ยุโรป สไตล์ญี่ปุ่น วันนี้เราจะมาแนะนำ การจัดสวนแบบทรอปิคอล ที่เหมาะกับรูปแบบสวนของเมืองไทยมาก ๆ
การจัดสวนแบบทรอปิคอล หรือ สวนเมืองร้อน
แนวคิดการแต่งสวนแบบทรอปิคอล คือ การกลมกลืนกับธรรมชาติ โดยบ้านของเราจะอยู่ร่วมกับสวน และธรรมชาติโดยรอบได้อย่างกลมกลืน เป็นการตกแต่งให้เข้ากับภูมิประเทศที่มีอากาศแบบร้อนชื้น วัสดุในการตกแต่งก็จะหาได้ง่าย ๆ ในแถบนี้ สีโดยรวมจะเป็นสีแบบเอิร์ธโทน มีความสว่าง เรียบง่าย แต่ก็มีความมีชีวิตชีวาด้วยเช่นกัน
- ใช้ต้นไม้ยืนขนาดใหญ่ เช่น ต้นปาล์ม ต้นกล้วย ต้นไผ่ เพิ่มความธรรมชาติให้กับสวย ลดความแข็งกระด้างให้แก่สิ่งก่อสร้าง แถมยังช่วยให้อากาศถ่ายเทได้ดีอีกด้วย
- พรรณไม้ในเขตร้อนชื้น ที่มีลักษณะเป็นพุมกอ เช่น กล้วยไม้ ปาล์ม พลับพลึง กล้วยประดับ ขิงแดง ขิงชมพู ชบา และไม้น้ำต่าง ๆ เช่น บัว กก คล้าน้ำ ฯลฯ และไม้ใบเขียว จำพวกเฟิน เป็นต้น
- พื้นระหว่างทางเดิน นิยมปูพื้นด้วยหญ้า หรือไม้คลุมดิน เช่น พลูด่าง บรอมีเลียต หญ้ามาเลย์ เดหลี รวมไปถึงพรรณไม้ตกแต่งอื่น ๆ เช่น ผักขมสี โกสน ลิ้นมังกร หางจระเข้ เฟิน พลับพลึง หูปลาช่อน เป็นต้น
การใช้เฟินเพื่อเพิ่มความทรอปิคอล
เฟิน ถือว่าเป็นพืชพรรณ ที่แตกต่างจาก พืชพรรณอื่นอยู่มาก เพราะเฟิน มีรากฝอยอยู่ตามพื้นดิน ซอกหิน ต้นไม้ ลำต้นมีหลายขนาด แบบสูงก็มี เลื้อยทอด เฟินบางชนิดมีลำต้นอยู่ใต้พื้นดิน ทั้งชนิดที่ชอบแดด และทนร่ม บวกกับขนาดที่มีตั้งแต่เล็กจิ๋ว ไปจนถึงเป็นกอใหญ่ ทำให้เฟินถูกยกให้เป็นต้นไม้คู่สวนยอดนิยม และมีการผสมสายพันธุ์ใหม่ ๆ ที่มีความงามและแตกต่างกันไป
- เฟินข้าหลวง มีสีเขียวอ่อน ขอบใบหยักเป็นคลื่น ก้านใบจะมีสีน้ำตาลเข้ม เป็นพืชที่มีความชอบสูง ถ้าอากาศแห้งแล้ง ควรฉีดสเปรย์ให้กับใบเฟิน อย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง ให้ใบของเฟินสดชื่นอยู่ตลอด
- เฟินสไบนาง เป็นเฟินดิน มีลำต้นเป็นเหง้าสั้นตั้งตรง สร้างไหลและรากจำนวนมาก มีเกล็ดปกคลุมบริเวณปลายยอด
- เฟินบอสตัน มีลักษณะก้านใบแข็งโค้งออก และทิ้งตัวลงเมื่ออายุมากขึ้น ใบขึ้นหนาทึบ ไม่มีดอก นิยมปลูกในกระถางแขวน หรือในกระถางใช้ประดับตามเสาหิน ต้องการการดูแลพอสมควร เนื่องจากเป็นพืชที่ต้องการความชุ่มชื้นอย่างสม่ำเสมอ ถ้าขาดน้ำสีของใบจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล และร่วงอย่างรวดเร็ว จึงควรหมั่นรดน้ำให้ดินชุ่มชื้นหรือฉีดพ่นด้วยละอองน้ำสม่ำเสมอ
- เฟินใบมะขาม ลำต้นมีเป็นเหง้าสั้น ตั้งตรงหรือเอน มีขนหรือเกล็ดสีน้ำตาลปกคลุม มีไหลเป็นเส้นเล็ก ปกคลุมด้วยขนหรือเกล็ด ดูคล้ายเชือก เลื้อยไปตามผิวดิน และเกิดเป็นต้นใหม่ตามไหลได้ บางชนิดของสกุลนี้ ระบบสามารถสร้างปมเก็บน้ำเพื่อเอาไว้ใช้ในฤดูแล้ง
- เฟินกนกเลื้อย ส่วนใหญ่จะนิยมนำมาใช้คลุมดิน หรือวางใต้ต้นไม้ เป็นไม้ที่ชอบความชุ่มชื้น ชอบแสงรำไร เป็นพันธ์ที่เลี้ยงง่าย โตเร็ว ทนทาน
ประติมากรรมและของตกแต่ง
ควรเลือกที่มีความดึงดูดเอาเอกลักษณ์ความเป็นสวนทรอปิคอล โทนสี ต้องกลมกลืน กับธรรมชาติ หรือ ทำมาจาก ธรรมชาติเช่น ไม้หมอนรางรถไฟ และ โคมไฟที่ทำมาจากดินทราย เป็นต้น
บ่อปลา น้ำตก
เป็นสิ่งหนึ่งที่ต้องมีในสวน ซึ่งผู้เขียนเห็นว่าการที่มีบ่อปลาหรือน้ำตก เป็นสิ่งหนึ่งที่ช่วยให้ความร่มรื่ นความสุนทรียภาพให้กับสวนได้อีก ฉะนั้นก่อนที่เราจะทำการวางบ่อปลาหรือน้ำตกควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหรือช่างผู้ชำนาญการเพราะ ยังมีรายละเอียดเล็ก ๆน้อยเช่น ระบบไฟ น้ำควรลึกเท่าไหร่หากจะเลี้ยงปลาชนิดนี้ ควรหนาเท่าไดจึงจะไม่รั่วซึม
ใช้กระจกเพื่อเพิ่มบรรยากาศ
การจะสร้างบรรยากาศที่ปลอดโปร่ง ใกล้ชิดธรรมชาติ “กระจก” คือ วัสดุองค์ประกอบหลักที่จะขาดไม่ได้
“กระจก” ไม่เป็นแต่เพียงวัสดุที่ให้ความใสกับอาคารเท่านั้น แต่ยังเป็นวัสดุที่ให้คุณค่าด้านความงาม สร้างความปลอดโปร่งลดการใช้พลังงานไฟฟ้า จนถึงสามารถป้องกันชีวิตและทรัพย์สินภายในอาคารนั้น ๆ จากสภาวะต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นภายนอกอาคารได้
นอกจากนี้ กระจกยังเป็นวัสดุโปร่งใส ที่มีคุณสมบัติเด่นในการ ทำหน้าที่เชื่อมต่อปฏิสัมพันธ์ระหว่างสิ่งที่เกิดขึ้นภายนอก กับภายในอาคาร ดั่งเช่น การทีผู้พักอาศัยสามารถสัมผัสดื่มด่ำกับไปกับบริบทอันงดงามของธรรมชาติภายนอกได้อย่างใกล้ชิด ท่ามกลางสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนไปตามช่วงเวลาในแต่ละวัน ไม่ว่าจะเป็นแดดจ้า ร่มรื่น หรือแม้แต่ฝนตก กระจกจึงเปรียบเสมือน ตัวแทนกึ่งกลางที่ช่วยให้ผู้พักอาศัย สามารถเข้าถึงบริบทธรรมชาติได้มากขึ้น
เพื่อให้ได้น้ำผึ้งเพียงพอกับความต้องการ คนเราจึงเริ่มเรียนรู้เรื่องผึ้ง และเริ่มลองเลี้ยงผึ้งเราเลี้ยงผึ้งเพื่อเก็บน้ำผึ้งไว้ขาย หรือส่งเข้าโรงงานทำลูกกวาด และใช้ทำยาด้วย